Dlaczego tydzień ma 7 dni? Historyczna podróż od Babilonu do dziś

Tydzień składający się z siedmiu dni jest tak fundamentalną częścią naszego życia, że rzadko zastanawiamy się, dlaczego jest ich akurat siedem, a nie pięć czy dziesięć. To nie przypadek ani arbitralna decyzja – za tą liczbą kryje się fascynująca historia sięgająca tysięcy lat wstecz, łącząca w sobie astronomię, religię i kulturowe dziedzictwo starożytnych cywilizacji. Skąd więc wziął się siedmiodniowy tydzień?

Babilońskie korzenie: Astronomia i magia liczby siedem

Większość historyków zgadza się, że koncepcja siedmiodniowego tygodnia narodziła się w starożytnym **Babilonie** około 4000 lat temu. Babilończycy byli znakomitymi astronomami i zaobserwowali na niebie siedem ciał niebieskich, które wydawały się poruszać na tle „stałych” gwiazd. Były to:

• Słońce
• Księżyc
• Mars
• Merkury
• Jowisz
• Wenus
• Saturn

Każdemu z tych ciał niebieskich przypisano boską moc, a liczba siedem zyskała mistyczne, magiczne znaczenie. Babilończycy zaczęli organizować swój czas w cykle siedmiodniowe, poświęcając każdy dzień jednemu z tych bóstw-planet.

Tradycja judeochrześcijańska: Stworzenie świata w siedem dni

Równolegle, siedmiodniowy cykl ugruntował się w tradycji żydowskiej. Biblijna opowieść z Księgi Rodzaju opisuje, jak Bóg stworzył świat w sześć dni, a siódmego dnia, w **Szabat**, odpoczął. Ten religijny nakaz odpoczynku co siódmy dzień stał się fundamentem dla judaizmu, a później dla chrześcijaństwa, które przyjęło tę strukturę, zamieniając dzień święty na niedzielę.

To właśnie silny wpływ religijny sprawił, że siedmiodniowy tydzień stał się tak trwałym elementem kultury zachodniej.

Rzymianie: Od ośmiu do siedmiu dni

Początkowo Rzymianie używali ośmiodniowego cyklu rynkowego, zwanego **nundynami**. Było to siedem dni pracy i ósmy dzień wolny, przeznaczony na targ i spotkania towarzyskie. Jednak pod wpływem kultur Bliskiego Wschodu (w tym astrologii babilońskiej i tradycji żydowskiej), Rzymianie zaczęli stopniowo przechodzić na system siedmiodniowy.

W 321 roku n.e. cesarz **Konstantyn Wielki** oficjalnie ustanowił siedmiodniowy tydzień w całym Cesarstwie Rzymskim, a niedzielę (*dies Solis* – dzień Słońca) ogłosił dniem odpoczynku i świętem państwowym. To był decydujący moment, który ujednolicił sposób mierzenia czasu w Europie.

Czy próbowano to zmienić?

Historia zna kilka prób zerwania z tradycją siedmiodniowego tygodnia, jednak żadna z nich nie przetrwała próby czasu.

• Rewolucja francuska:** W 1793 roku wprowadzono kalendarz rewolucyjny, w którym tydzień liczył 10 dni (dekada). System ten był jednak niepraktyczny i niepopularny, a ostatecznie zniesiono go w 1806 roku.
• Związek Radziecki:** W latach 1929-1940 eksperymentowano z 5-dniowym, a później 6-dniowym tygodniem, aby zerwać z religijną tradycją i zoptymalizować produkcję przemysłową. Te próby również zakończyły się niepowodzeniem.

Podsumowanie

Siedmiodniowy tydzień to fascynująca mieszanka astronomii, religii i tradycji kulturowej. Od babilońskich obserwacji planet, przez biblijną opowieść o stworzeniu, aż po dekrety rzymskich cesarzy – każdy z tych elementów dołożył swoją cegiełkę do systemu, który dziś wydaje nam się tak naturalny i oczywisty. To potężne dziedzictwo, które przetrwało tysiące lat i rewolucje, dowodząc, jak głęboko zakorzenione są w naszej cywilizacji pewne idee dotyczące czasu.